Investeringen

Uitbreidingsinvesteringen zijn investeringen of bijdragen ten behoeve van de ontwikkeling van nieuwe activiteiten of expansie van de huidige activiteiten. Het betreft

• Gebiedsgerichte investeringen (ontwikkellocaties en stedelijke vernieuwingslocaties);
• Infrastructurele projecten;
• Maatschappelijke voorzieningen voor zover het niet gaat om vervangingsinvesteringen of onderhoud.

De besluitvorming over uitbreidingsinvesteringen ten laste van het Investeringsfonds vindt in drie stappen plaats. Iedere stap vraagt besluitvorming door de raad.

• Plaatsing van een investering op de wensenlijst;
• Het reserveren van een bedrag binnen het fonds om de investering mogelijk te maken;
• De kredietaanvraag voor de investering voorleggen aan de raad.

De wensenlijst is een lijst van uitbreidingsinvesteringen waar de raad toe heeft besloten dat deze in aanmerking komen om (in de toekomst) gedekt te worden uit het Investeringsfonds. De wensenlijst kan meer projecten bevatten dan de in het Investeringsfonds aanwezige dekking. Het vermelden van een project op een wensenlijst is onvoldoende om tot uitvoering over te kunnen gaan.
Bij een reservering binnen het Investeringsfonds is de raad akkoord gegaan met verdere voorbereidingen van de investering en het uitwerken van een kredietvoorstel. Een reservering alleen is onvoldoende om tot daadwerkelijke uitgaven over te gaan. Integrale afweging van de gereserveerde uitbreidingsinvesteringen vindt in combinatie met de wensen ieder jaar plaats bij de voorjaarsnota en de begroting. Het financieel kader daarbij wordt bepaald door de omvang van het Investeringsfonds.
Bij de geautoriseerde uitbreidingsinvesteringen met kredietbesluit heeft de raad eerder kredietverstrekkingen gedaan en is het college gemandateerd tot het doen van uitgaven. Een kredietbesluit mag op elk moment aan de raad worden aangeboden. Voor eventuele bijstellingen op de eerder afgegeven kredieten worden in deze Voorjaarsnota aanvullende kredietvoorstellen ter besluitvorming aan de raad voorgelegd. De kapitaallasten van de uitbreidingsinvesteringen worden gedekt vanuit het Investeringsfonds.

Ten behoeve van deze Voorjaarsnota zijn de uitgaven van alle van de lopende en toekomstige projecten geactualiseerd. Er is een bedrag van wens naar reservering overgeheveld (€ 0,3 miljoen voor het nieuwe buurthuis de Pelikaan).

Project met kredietbesluit

Voor de volgende uitbreidingsinvesteringen zijn kredietbesluiten genomen, waardoor de uitvoering is of kan worden gestart.

Bedragen *€ 1.000

Toelichting per project

IHP

Voor de actualisatie Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs (IHP) 20.1 zijn alle projecten in het IHP geactualiseerd voor wat betreft planning, risico’s en budget en is het effect hiervan op het totale programma doorgerekend. Voor de projecten MFA Kreekrijk en MFA Zaans Hout (Inverdan) is dekking beschikbaar gesteld uit het investeringsfonds. Alle andere investeringen uit het IHP zijn vervangingsinvesteringen en opgenomen in het Meerjareninvesteringsplan (MIP).

IKC Kreekrijk

IKC Kreekrijk is het nieuwe schoolgebouw voor de basisscholen het Koraal en de Delta in Kreekrijk te Assendelft. Naast de scholen is er in het gebouw ook ruimte voor o.a. kinderopvang en buitenschoolse opvang en twee gymzalen. De school is na de zomer in 2019 in gebruik genomen. Er is een voorlopige eindafrekening opgesteld: er is extra budget nodig (€ 0,2 miljoen) omdat de btw op de gymzalen niet verrekenbaar is (er blijkt geen SPUK subsidie mogelijk op deze gymzalen). Daarnaast zijn er extra proceskosten en is een raming opgenomen voor de meerkosten vanwege bouwfouten. De eindafrekening, inclusief de consequenties van de bouwfouten moet nog worden opgesteld door Agora.

IKC Zaans Hout (Inverdan Nieuw West)

Voor de school de Rietvink aan de P.A. van Meverstraat geldt, op basis van de Wet Primair Onderwijs, een zorgplicht voor uitbreiding van het aantal vierkante meters onderwijshuisvesting. Aan deze zorgplicht wordt voldaan door de bouw van IKC Zaans Hout. Een deel van basisschool De Rietvink verhuist dan van de P.A. van Meverstraat naar IKC Zaans Hout. Tevens is besloten om basisschool ‘De Dijk west’ aan de Adriaan Roggestraat te verplaatsen naar de kavel op Inverdan Nieuw West. Zodoende komen er twee verschillende scholen in één gebouw. Tevens komen er kindvoorzieningen in het gebouw. Oplevering is medio 2023 gepland. Het bouwbudget is verhoogd met indexeringslasten (€ 0,7 miljoen).

Warmtenet
De gemeente Zaanstad heeft de ambitie om uiterlijk in 2040 klimaatneutraal te zijn. Onderdeel hiervan is de energietransitie: de overgang van olie en aardgas naar lokaal opgewekte, betaalbare en schonere energie. Daarom is de gemeente Zaanstad samen met Firan, ENGIE, Parteon en Rochdale gestart met een duurzamere manier van verwarmen door middel van een warmtenet. De gemeenteraad heeft op 15 maart 2018 onder positieve zienswijze besloten om, ter afdekking van de risico’s van de deelneming van Zaanstad ad € 4,25 miljoen in Warmtenetwerk Zaanstad B.V., een voorziening ad € 2,3 miljoen te vormen en deze te dekken uit de reservering in het Investeringsfonds. De gemeente Zaanstad gaat deze overeenkomst aan vanuit haar publiekrechtelijke rol. Aan het Zaanse warmtenet worden in de eerste fase ongeveer 2.200 woningen en 5 gebouwen, waaronder enkele scholen en een zorginstelling aangesloten in Zaandam Oost.  In 2019 is dit geld aan de voorziening gedoteerd.

Uitvoeringsagenda toerisme
Zaanstad is in trek bij bezoekers. De afgelopen jaren is het bezoekersaantal elk jaar toegenomen. Aantrekkelijke routes en goede bewegwijzering dragen bij aan een betere bereikbaarheid, toegankelijkheid en zichtbaarheid van de stad. In 2019 is een concreet uitvoeringsplan voor de bewegwijzering in het focusgebied Zaandam centrum opgesteld. Dit wordt voor de zomer van 2020 op straat uitgevoerd. De productiekosten hiervan worden in 2020 opgevoerd.
Voor de andere drie focusgebieden, Wormerveer centrum, Zaanse Schans en Hembrugterrein, zal in 2020 een concreet uitvoeringsplan worden opgesteld. Daarnaast zullen de bestaande toeristische plattegronden geactualiseerd worden. Hiervoor is vanaf 2020 nog € 0,2 miljoen beschikbaar. De kosten voor het beheer van de plattegronden en bewegwijzering zijn niet gedekt vanuit de gelden van het Investeringsfonds. Deze zullen in de exploitatiebegroting vanaf 2021 worden opgenomen.

Sportpark de Omzoom

Het Sportpark De Omzoom is op 3 september 2016 officieel in gebruik genomen. Het sportpark is ontwikkeld voor atletiekvereniging Lycurgus, honk- en softbalvereniging Cromtigers en korfbalvereniging Furore. Met sportpark De Omzoom heeft Zaanstad goede nieuwe buitensportvoorzieningen voor de inwoners van Saendelft, Kreekrijk, Krommenie en Assendelft ontwikkeld. Het Sportpark is momenteel ontsloten met een tijdelijke ontsluitingsweg. Ook in 2020 worden voor de tijdelijke ontsluiting nog kosten gemaakt. Dit hangt samen met de voortgang van de activiteiten van de tweede bouwweg Kreekrijk. De definitieve ontsluiting van Sportpark De Omzoom sluit aan op de definitieve ontsluiting van Kreekrijk. De afronding wordt verwacht in 2023.

Hockeyclub De Kraaien
De locatie Fortuinweg is de geplande toekomstige locatie voor hockeyvereniging De Kraaien. In september 2019 heeft de Raad van State het bestemmingsplan "Sportpark Het Fortuin" echter vernietigd. Hierdoor kan de aanleg van het sportpark voorlopig niet beginnen. De reden voor de vernietiging is dat het bestemmingsplan gebruik maakte van de PAS (Programma Aanpak Stikstof) regeling. Deze regeling is sinds juli 2019 niet meer geldig.

De volledige (bestemmingsplan)procedure moet opnieuw gedaan worden. Dat betekent dat de aanleg van het sportpark een vertraging oploopt van minimaal een jaar. De gemeente heeft hierop besloten de bomen in het beoogde sportpark voor de Kraaien voorlopig niet te kappen. De vernietiging van het bestemmingsplan heeft financiële gevolgen voor de gemeente en de vereniging.

Kwaliteit bestaande woningbouw

In 2020 zal een evaluatie plaatsvinden van het programma Verbetering kwaliteit bestaande woningbouw. Daarbij wordt gekeken naar de effecten van getroffen maatregelen en of het Plan van Aanpak zoals opgesteld nog in lijn is met de huidige situatie en maatschappelijke vraagstukken ten behoeve van de bestaande woningvoorraad. Het afgelopen jaar is minder geld uitgegeven dan begroot, onder andere doordat het landelijk fonds funderingsherstel nog niet optimaal werkt. Dit budget is doorgeschoven naar latere jaren. De funderingsproblemen blijven urgent bij een groot deel van de oude woningvoorraad. De lat blijft hoog liggen met de ambitie om met funderingsherstel naar 300 herstelde panden per jaar te komen. Komend jaar moet blijken of de groei in aantallen van afgelopen jaar door te zetten is. Tevens vragen de maatschappelijke vraagstukken als de energietransitie bij de bestaande woningen en het langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen noodzakelijke inzet. De stapeling van deze problematieken maakt ook het verkennen van de mogelijkheden voor sloop-nieuwbouw in 2020 nog actueler.

Inverdan Dam en omgeving
Project Inverdan Dam betreft het uitvoeren van een verhoogd kwaliteitsniveau van de openbare ruimte van de Damkade, Damstraat, Wilhelminastraat en Wilhelminakade. Om de kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte in het hele centrumgebied te versterken en te verduurzamen wordt een gelijk niveau van inrichting van genoemde straten voorgesteld. Het ontwerp van de herinrichting is afhankelijk van de keuzes die worden gemaakt ten aanzien van terrassenbeleid op de Dam. Het is de verwachting dat de uitvoering begin 2021 start.

Aanjaag investeringen openbare ruimte Kogerveld
De gemeenteraad heeft in mei 2018 krediet beschikbaar gesteld om de openbare ruimte in de Kogerveldwijk een kwaliteitsimpuls te geven en daarmee te laten zien dat de vernieuwing van de wijk begonnen is. In samenspraak met inwoners en ondernemers heeft de gemeente concrete plekken in de wijk geïnventariseerd die als onveilig werden ervaren en op korte termijn aangepakt konden worden. Met het beschikbare budget zijn de volgende projecten in 2018 en 2019 uitgevoerd, waarbij steeds is gekeken naar een slimme koppeling met onderhoudsbudgetten:
- opknappen en gezelliger maken van Zilverschoonplein in overleg met bewoners en ondernemers
- verbeteren verkeersveiligheid en omgeving Cruijffcourt, Zwanenbloemkade, Perzikkruidweg
- groen bij Hofwijk in overleg met de bewoners
- groen tussen garageboxen herinrichten samen met bewoners
Het project is hiermee afgerond. Het veiliger maken van de oversteekplaats bij Lidl en Aldi is niet mogelijk gebleken binnen het beschikbare budget. De uitwerking is ingrijpender dan verwacht en zal ten laste van de reservering voor 2020 worden gebracht.

Hembrugterrein

Zaanstad wil het Hembrugterrein samen met betrokken partijen ontwikkelen tot een gebied met woon- en werkfuncties met ruimte voor bestaande bedrijvigheid in de (haven)omgeving. Op 30 april 2019 heeft de Raad van State uitspraak gedaan over de beroepen die waren ingediend tegen het Omgevingsplan voor de herontwikkeling van het Hemburgterrein. Het plan is toen in zijn geheel vernietigd. Hembrug Zaandam B.V. (HBZ) heeft nog altijd de ambitie om het Hembrugterrein te herontwikkelen en werkt aan een Masterplan, een ruimtelijke vertaling van de vastgestelde gebiedspaspoorten (2016/1109). Het Masterplan zal de basis vormen voor het nieuwe planologisch kader (zie ook raadsinformatiebrief 2019/24477).

Hoogwaardig openbaar vervoer (HOV)
Het programma HOV ZaanIJtangent heeft ten doel een snelle en comfortabele route te creëren tussen Zaanstad en Amsterdam, zodat het Openbaar Vervoer een sterk alternatief vormt voor autoverplaatsingen. Tot en met 2019 zijn in dit kader drie projecten afgerond in Zaanstad: Busvoorzieningen Gerhardstraat- Peperstraat (2014), Verbeterde doorstroming HOV Heijermansstraat (2014) en de Verlenging bushalte Zaanse Schans (2018-2019). Ook maatregelen rondom de Thorbeckeweg maakten oorspronkelijk deel uit van dit programma, maar die zijn inmiddels (ook financieel) onderdeel van het project AVANT. De komende jaren zijn nog twee projecten in Zaanstad voorzien: een busbaan bij het Prins Bernhardplein en het verplaatsen van de halte Gedempte Gracht / Westzijde.

Zaans Verkeers- en Vervoersplan (ZVVP)
Het huidige Zaans Verkeers- en VervoersPlan (ZVVP) is opgesteld in 2008 en loopt tot en met 2019. De laatste uitgaven zijn in 2019 gedaan en dit project is daarmee afgerond. De opgave is nu een nieuw mobiliteitsbeleid voor de gemeente Zaanstad te formuleren voor de periode 2020-2040: het Zaans Mobiliteitsplan. Voor dit nieuwe plan is een Startnotitie Nieuw Mobiliteitsplan (2019/20154) opgesteld, dat op 3 oktober 2019 met de raad is besproken. Daarbij is de raad gevraagd om inhoudelijke input en uitgangspunten mee te geven voor het mobiliteitsplan. Mede op basis van die input is een koersnota voor het Zaans Mobiliteitsplan (2020/4678) opgesteld, die in maart 2020 aan de raad ter zienswijze is aangeboden. Deze koers geeft de richting aan waarlangs het mobiliteitsplan verder zal worden ingevuld. Conform planning krijgt de raad het nieuwe Zaans Mobiliteitsplan in het najaar 2020 ter vaststelling aangeboden. De resterende middelen worden hiervoor ingezet.

Verkeersveiligheid
In 2018 is het Werkplan verkeersveiligheid 2018-2020 door de raad vastgesteld. De activiteiten in het werkplan zijn onder te verdelen in fysieke maatregelen, campagnes en educatie. De fysieke maatregelen bestaan uit:

• Kleine vraaggestuurde maatregelen (n.a.v. meldingen bewoners/ politie);
• Jaarlijkse ongevallenanalyses;
• Maatregelen die genomen worden naar aanleiding van de pilot Network Safety Index.

De pilot Network Safety Index behelst de verandering van een reactief naar een proactief verkeersveiligheidsbeleid en wordt in samenwerking met de Vervoerregio en de SWOV uitgevoerd. De pilot is naar verwachting in 2020 afgerond. De middelen worden ingezet om (potentieel) onveilige locaties programmatisch aan te pakken. Voor het als wens opgenomen bedrag van € 0,5 miljoen in 2023, dient nog een plan te worden gemaakt. Dit plan wordt in 2021 vastgesteld door de raad.

Kwaliteitsimpuls Wilhelminasluis
In 2019 is de aannemer met de werkzaamheden aan de sluis gestart. De sluis moet eind van de zomer 2020 weer volledig in gebruik zijn.
Door de gemeente is in het Investeringsfonds een bedrag van € 0,9 miljoen gereserveerd voor een kwaliteitsimpuls Wilhelminasluis. De grotere sluishoofden worden ingericht als prettige openbare verblijfsruimten en de sluis wordt de oostelijke entree vanaf de Zaan naar het centrumgebied. Met het op een hoogte aanleggen van de Oostkade wordt het sluiscomplex de verbindende schakel in de wandelroutes tussen de oostelijke en de westelijke Zaanoever. De materialisatie van de openbare ruimte sluit aan op het Masterplan Inverdan. Met deze kwaliteitsimpuls wordt het verblijfsklimaat rondom de sluis gestimuleerd, om zo het ondernemersklimaat te verhogen. De uitvoering vindt na de oplevering van de Wilhelminasluis plaats.

Brug Zijkanaal H
De brug over zijkanaal H is een belangrijke schakel in de Dam tot Dam-fietsroute. Het is een gezamenlijk project tussen Zaanstad en Amsterdam met cofinanciering van de Vervoerregio. Met de Dam tot Dam-fietsroute verbetert niet alleen de aansluiting van de Achtersluispolder in het stedelijk gebied van de beide steden, maar worden ook Poelenburg en Peldersveld beter verbonden met de rest van de stad. Uitvoering is gepland vanaf 2022.
De eerdere reservering was gebaseerd op een kostenraming uit 2016. Deze is inmiddels geactualiseerd. Vanwege veranderingen in het programma van eisen en stijgende bouwkosten, is het deel dat Zaanstad aan de brug bijdraagt gestegen tot € 0,77 miljoen.

Fietsenstalling Centrum Dam

Aan de oostkant van het centrum wordt een nieuwe fietsenstalling gerealiseerd. Deze fietsenstalling biedt onderdak tijdens de winkelopeningstijden en het uitgaansleven. Met de opening van de fietsenstalling zal een groot aantal fietsparkeerplaatsen in de openbare ruimte worden weggehaald. Dit zorgt voor een rustiger straatbeeld. De voorkeurslocatie is de kelderruimte op de hoek Zilverpadsteeg / Czaar Peterstraat.  De verwachting is dat het fietspakhuis in 2020 zal worden gerealiseerd. De uitgaven zijn verschoven van 2019 naar 2020.

Fietsenstalling Westkant station

De fietsenstalling aan de westkant van het station is onderdeel van het project Spooroverbouwing. Het investeringsbudget is onderdeel van de grondexploitatie Inverdan. De fietsenstalling ‘De Droogschuur’ wordt begin 2020 geopend en biedt plaats aan circa 1350 fietsen.

Busbrug incl. no regret maatregelen
In 2019 zijn zogeheten ‘no regret’ maatregelen getroffen om de verkeerssituatie bij de Busbrug ‘De Binding’ te verbeteren en de veiligheid van met name de fietsers te verhogen. Het ging hierbij onder andere om het aanleggen van twee rotondes en het asfalteren van fietspaden. De totale kosten bedroegen € 1,3 miljoen, waarvan € 0,6 miljoen gedekt uit het Investeringsfonds.
De noodzakelijke verkeersveiligheidsmaatregelen voor de 24-uurs openstelling van de Busbrug starten in 2021. Voor deze maatregelen is € 1,7 miljoen beschikbaar, waarvan nog € 1,4 miljoen in het Investeringsfonds.

Bereikbaarheidsdeal
Rijk en regio willen investeren in een omvangrijk Multimodaal Mobiliteitspakket in de corridor Amsterdam-Hoorn. Het betreft bereikbaarheidsmaatregelen op het gebied van auto, openbaar vervoer, fiets en mobiliteitsmanagement. Voor Zaanstad is de uitvoering van het pakket cruciaal voor de ambities met MAAK.Zaanstad. Binnen het totale pakket zitten drie belangrijke en al langer gewenste Zaanse integrale bereikbaarheidsprojecten (auto, OV en fiets). Het gaat om de Guisweg, AVANT (Thorbeckeweg) en het ombouwen van de Prins Bernhardweg/A7 tot stadsweg. Daarnaast wordt binnen het totale pakket ook nog eens extra geïnvesteerd in fiets- en OV-maatregelen en mobiliteitsmanagement. De Zaanse bijdrage aan het totale pakket bedraagt € 23,5 miljoen. Zie raadsinformatiebrief 2019/14203. Bij de begroting 2020 heeft de raad een voorbereidingskrediet van € 0,4 miljoen (onderdeel van de € 23,5 miljoen) beschikbaar gesteld. Dit ten behoeve van de Zaanse bijdrage aan de Planuitwerkingsfase waarin het project AVANT (Thorbeckeweg) zich nu bevindt.

Inmiddels is er sprake van een overschrijding van dit voorbereidingskrediet met € 0,48 miljoen. Dit heeft een aantal oorzaken. De Vervoerregio Amsterdam (VRA) heeft meer planstudiekosten gemaakt waar Zaanstad een deel aan bijdraagt (€ 0,04 miljoen). Daarnaast zijn de vergoedingen van de VRA, voor de kosten van het adviesbureau voor kabels en leidingen en voor het graven van proefsleuven, lager dan verwacht (€ 0,14 miljoen). Tot slot zijn er niet declarabele uren van € 0,3 miljoen. De personele inzet die in deze fase nodig is, is veel hoger dan verwacht.

Projecten met reservering binnen het Investeringsfonds

Er zijn dertien projecten waarvoor bedragen zijn gereserveerd, maar waarvoor de raad nog geen kredietaanvraag heeft ontvangen.

Bedragen *€ 1.000

Uitvoeringsagenda Toerisme
In de uitvoeringsagenda toerisme 2016-2019 staat nog een aantal acties die nog niet zijn uitgevoerd. Hiervoor is in het Investeringsfonds een bedrag gereserveerd van € 0,4 miljoen. De raad ontvangt nog voor de zomer een kredietvoorstel om deze acties uit te kunnen voeren. Het gaat om:

• Aanlegmogelijkheden voor nieuwe of aanpassing van bestaande pleisterplaatsen

Ten behoeve van de recreatievaart wordt onderzoek gedaan naar mogelijkheden voor nieuwe of aanpassing van bestaande pleisterplaatsen. Voor 2020 wordt ingezet op de aanleg van één nieuwe en/of aanpassing van een bestaande pleisterplaats. Hiervoor is een bedrag van € 0,2 miljoen gereserveerd in het Investeringsfonds. Op grond van de subsidieregeling ‘water als Economische drager’ is aan de Provincie voor een deel van de investering om cofinanciering gevraagd.

• Camperplaatsen

Voor de aanleg van camperplaatsen worden twee sporen bewandeld. Enerzijds een tijdelijke oplossing rondom station Zaandijk/ Zaanse Schans, anderzijds een permanente camperplaats binnen MAAK.Midden aan de voet van de A8. De tijdelijke oplossing zal middelen vergen om het bezoek te reguleren en inkomsten te kunnen generen. Voor deze uitvoeringsmaatregelen wordt € 0,08 miljoen geraamd. Het overige bedrag (€ 0,07 miljoen) wordt gereserveerd voor 2021 en kan worden ingezet zodra er meer duidelijk is over de permanente oplossing in relatie tot de omlegging van de Guisweg.

• Ontsluiting Monethuis

Het Monet jaar start op 1 juni 2021. Op dit moment wordt het Monethuis ontsloten via de Zaan via een tijdelijke pontonboot. Deze pontonboot is sterk verouderd en moet worden vervangen. De huur hiervan kost de gemeente 600 euro per maand. Op dit moment wordt gewerkt aan het ontwerp van een steiger voor zowel het stukje ontsluiting van het Monethuis via de Zaan als het doortrekken van deze steiger verder langs de Zaan. Voor de ontsluiting tot aan het Monethuis staat een bedrag van  € 0,06 miljoen gereserveerd. Wanneer het ontwerp klaar is zal een begroting worden gemaakt van de feitelijke kosten. De bouw van de steiger staat gepland voor het laatste kwartaal 2020 en eerste kwartaal 2021, zodat de steiger klaar is als het jaar van Monet begint.

Buurthuis Poelenburcht

Buurthuis de Poelenburcht verkeert in slechte staat, is te klein voor de huidige gebruikers en voldoet niet om ruimte te bieden aan de extra functies die op basis van het Pact Poelenburg Peldersveld nagestreefd worden. Daarbij gaat het, naast de huidige buurthuisfunctie, ook om ruimte voor ontwikkeling, educatie en ontplooiing. Voor die extra functies is door het Rijk, vanuit de regiodeal ZaanIJ, aanvullende financiering beschikbaar gesteld.
Vandaar dat de gemeente werkt aan een duurzame, structurele oplossing voor de huisvesting van het buurthuis en alle relevante maatschappelijke functies. De gemeente onderzoekt de mogelijkheden om het Huis van de Wijk te integreren in een nieuwbouwontwikkeling op een meer centrale locatie in de wijk . Door de aangepaste locatie zal het Huis van de Wijk meer onderdeel van de wijk Poelenburg gaan uitmaken. Geplande start bouw is eind 2022. Hiervoor is in 2017 € 1,4 miljoen in het Investeringsfonds gereserveerd. Het bedrag is nu verhoogd naar het huidige prijspeil.

Maatschappelijke voorzieningen Zaandam centrum oost: Ontmoetingscentrum Zaandam Zuid
Het buurthuis de Zuidhoek bevindt zich in een kwetsbare buurt. Uit de analyse en het perspectief van Centrum Oost (onderdeel van Zaandam Zuid) is gebleken dat het van groot belang is dat het buurthuis goed functioneert, met name met de komst van de nieuwe Zaankanters. In 2020 wordt het buurthuis opgeknapt om de buurthuisfunctie te kunnen consolideren. Als de investering nu niet gedaan wordt, bestaat het risico dat de buurthuisfunctie niet kan worden gehandhaafd, en/of dat de kansenongelijkheid tussen de huidige bewoners van Zaandam Zuid en de toekomstige bewoners van de nieuwbouw in Centrum Oost de komende jaren groeit in plaats van afneemt. Het maatschappelijk voorzieningenmodel berekent dat er met de toevoeging van 800 woningen, 0,3 buurthuis nodig is.

Maatschappelijke voorzieningen Zaanstad Noord (sociale cohesie), nieuw wijkcentrum de Pelikaan
De MAAK analyse van Zaanstad Noord en het vervolgonderzoek ‘Wensbeeld van maatschappelijke en culturele voorzieningen in Zaanstad Noord’ laten zien dat verschillende maatschappelijke en culturele organisaties in het gebied op zoek zijn naar een nieuwe locatie en met elkaar willen samenwerken. Dat biedt een goede basis voor meer gezamenlijke initiatieven op het gebied van onderwijs, ontmoeting, cultuur en sport. Ook in de openbare ruimte kunnen er met een aantal aanpassingen nieuwe mogelijkheden voor ontmoeten gecreëerd worden. Gezien de ontwikkelingen en de bevolkingstoename in dit deel van de stad is het van belang dat het sociale weefsel goed functioneert en dat ook de nieuwe Zaankanters optimaal mogelijkheden hebben om deel te worden van deze gemeenschap(pen). De maatschappelijke/culturele/sport voorzieningen moeten daar een belangrijke bijdrage aan leveren. De precieze maatregelen zijn afhankelijk van bestuurlijk en maatschappelijk draagvlak, maar er wordt aan de volgende ingrepen gedacht:

• Een nieuw sociaal-cultureel wijkcentrum in Krommenie; een verhuizing en upgrade van de Pelikaan, waarbij de upgrade bestaat uit een goed geoutilleerde uitvoeringszaal voor middelgrote culturele voorstellingen en ook een volumegroei om Palmboom activiteiten over te nemen.
• Er worden verschillende huisvestingsscenario’s onderzocht voor de Groote Weiver (voor na 2023).
• Een evenementenlocatie.
• Herinrichting van de Noorddijk in relatie tot de nieuwbouw Toermalijn, schoolplein en dubbelgebruik door de buurt.
• Fitness-rondje waarbij het Noordsterpark betrokken kan worden en de speelplek op de hoek Kerkstraat/Noordsterweg met de calisthenics apparaten.

De varianten zitten in de locatiekeuzes en het al dan niet combineren van functies.

Bij de begroting 2020 is een bedrag van € 0,35 miljoen gereserveerd voor de investeringen in dit gebied. Hiervan is € 0,25 miljoen bestemd voor de realisatie van een cultuurzaal in combinatie met het wijkcentrum op de locatie Durghorstplantsoen. Aanvullend wordt rekening gehouden met een bijdrage van € 0,3 miljoen aan de afbouw van de nieuwe Pelikaan (2020/3499).

Sportpark Hoornseveld
De optimalisatie van het Sportpark Hoornseveld is nodig omdat de huidige voorzieningen niet meer aan de eisen van deze tijds voldoen en de verplaatsing van zwembad De Slag moet worden ingepast. De bereikbaarheid is slecht en het sportpark wordt als sociaal onveilig ervaren. Daarnaast maakt de optimalisatie de realisatie van de tweede fase Oostzijderpark mogelijk, omdat inpassing van de verenigingen die nu nog op het Oostzijderveld gesitueerd zijn, mogelijk wordt. Bij het ontwerp van de eerste en tweede fase Oostzijderpark is ervan uitgegaan dat de sportvelden verplaatst worden. Het bestemmingsplan voor de eerste fase wordt medio 2020 ter vaststelling aan de gemeenteraad aangeboden. Met de ontwikkelaar is een grondovereenkomst getekend.

Het project is opgenomen in het Perspectief Kogerveldwijk 2040 dat op 28 mei 2019 is vastgesteld door de Gemeenteraad. Bij de begroting 2020 is € 16,45 miljoen voor het sportpark als reservering in het Investeringsfonds opgenomen. Op 30 januari 2020 heeft de raad besloten een voorbereidingskrediet onder geheimhouding beschikbaar te stellen (2019/25638) .

IKEA/Zuiderhout
De financiële afspraken tussen de gemeente en IKEA zijn vastgelegd in een anterieure overeenkomst die is ondertekend op 24 juni 2013. In 2014 en 2015 zijn zes aanvullende allonges ondertekend. In deze anterieure overeenkomst is onder andere afgesproken dat de Bruynzeelhallen gesloopt worden zonder dat bekend is wanneer en met welk ontwerp de locatie bebouwd zal worden. Daarbij is tevens vastgelegd dat bij elk ontwerp sprake moet zijn van referenties aan de Bruynzeelhallen (historiserende nieuwbouw). IKEA heeft nog geen duidelijkheid gegeven over wanneer zij beginnen met de bouw van een nieuwe IKEA vestiging.

Opwaardering Bodecentrumkade / Zaantheater
Bij het project opwaardering bodecentrumkade / Zaantheater gaat het niet alleen om de lift, maar ook om de ombouw van de lift en de trapopgang. Met de beoogde uitvoering wordt de ruimtelijke kwaliteit, die in het centrumgebied is ingezet, ook in het gebied rond de sluizen doorgezet. Deze opwaardering kan plaatsvinden samen met de kwaliteitsimpuls van de Wilhelminasluis en is daarom gepland in 2021.

Aanjaag investeringen vastg. – Russische buurt
De bedragen voor investeringen vastgoed kunnen komen te vervallen. De markt is inmiddels weer prima in staat om zelf zaken op te pakken.

A8/A9
De gemeente is in overleg met Provinciale Staten van Noord Holland om er stevig op aan te dringen dat een snelle realisatie van een A8/A9 verbinding noodzakelijk is. Op de website van de provincie is opgenomen dat realisatie van de verbinding vanaf 2025 zal plaatsvinden. Conform het bij de Voorjaarsnota 2019 aangenomen amendement zijn de gemeentelijke uitgaven voor de A8/A9 opgenomen in de jaren 2021 en 2022.

Bereikbaarheidsdeal
Zie toelichting hierboven.

Aanjaag investeringen o.r. Zaandam - Centrum Oost

Bij vaststelling van het Perspectief Centrum Oost is € 0,3 miljoen gereserveerd voor diverse maatregelen. Het gaat hierbij om het verbeteren van de doorgangen van de Zuiddijk naar de Touwslagerstraat, het verbeteren van oversteekplaatsen en voor placemaking van de Burcht. Bij de begroting 2020 is het  budget gefaseerd over de jaren 2020-2025. Na afronding van de strategiefase in het 2e kwartaal van 2020 wordt een kredietbesluit aan de raad voorgelegd.

Aanjaag investeringen openbare ruimte Kogerveld
Bij de begroting 2020 is een bedrag van € 75.000 gereserveerd voor de realisatie van een oversteekplaats bij de Aldi en de Lidl in Kogerveld. Dit is gedaan omdat de uitwerking ingrijpender is dan eerder was voorzien. Dit komt door het vele vrachtverkeer van de supermarkten en omdat bij de oversteek rekening wordt gehouden met het toekomstig profiel van de Doctor H.G. Scholtenstraat en de Heijermanstraat.

Projecten op de wensenlijst

Bedragen *€ 1.000

Maatschappelijke voorzieningen a.g.v. de groei van de stad
Met de voorziene groei van de stad is het nodig om de maatschappelijke voorzieningen mee te laten groeien met de groei van het aantal inwoners. Bij maatschappelijke voorzieningen wordt gedacht aan onderwijs, sport, welzijn en groen. Hiertoe is een model ontwikkeld dat globaal in beeld brengt hoeveel ruimte en geld nodig is om die maatschappelijke voorzieningen te realiseren. De behoefte voor primair en voortgezet onderwijs wordt opgenomen in het MIP. De overige uitbreidingsinvesteringen zullen grotendeels gedekt moeten worden uit het Investeringsfonds. Hiertoe is in totaal € 8,5 miljoen opgenomen, gebaseerd op een groei van 3.750 woningen. In de meest recente raming wordt uitgegaan van een groei van 3.900 woningen in de komende vier jaren. Een evenredige groei van het bedrag voor maatschappelijke voorzieningen leidt tot een verhoging met € 0,34 miljoen naar € 8,84 miljoen.
In 2020 is € 0,4 miljoen begroot als benodigde investering in maatschappelijke voorzieningen. Bij deze voorjaarsnota wordt voorgesteld € 0,3 miljoen over te hevelen naar de lijst met reserveringen voor het nieuwe wijkcentrum de Pelikaan. De benodigde bedragen zullen de jaren komende jaren geleidelijk toenemen en is afhankelijk van het voorziene tempo van de verstedelijking. Op het moment dat een strategiefase binnen de MAAK-gebieden is vastgesteld of dat er contracten gesloten zijn die zorgen voor de toename van woningen, zal de wens voor een deel worden omgezet naar een gereserveerd bedrag.

Investeringen openbare ruimte Centrum Oost
Vanaf het MPG 16.2 stonden twee investeringen op de wensenlijst: het project Oostoever Burcht/Sluis/Oostkade (openbare ruimte) voor € 1 miljoen en de Aanjaag investeringen openbare ruimte Zaandam voor € 1,7 miljoen. Vanaf de begroting 2020 zijn beide investeringen samengevoegd onder de noemer Investeringen openbare ruimte Centrum Oost. Omdat het uitvoeringsgeld is, zal dit geld niet eerder dan 2025 nodig zijn. In de strategiefase wordt duidelijker hoe dit geld moet worden ingezet. Dan kan aan de raad ook worden voorgelegd om de status van dit bedrag aan te passen naar reservering. De investeringen voor de Peperstraat in de openbare ruimte zijn circa € 6 miljoen (exclusief meebetalen parkeeroplossing). Deze kosten zijn niet allemaal toe te rekenen aan de ontwikkeling/ ontwikkelaar. Een deel zal daarom ten laste van het Investeringsfonds worden gebracht.

Kwaliteit bestaande woningbouw
In de afgelopen periode hebben de werkzaamheden binnen het programma zich vooral gericht op het informeren en activeren van particuliere eigenaren om de fundering van hun woning te herstellen. De bestede en gereserveerde (reservering landelijk fonds funderingsherstel) middelen zijn hier grotendeels voor bedoeld. Ervaringen van de afgelopen jaren laten echter ook zien dat de problematiek langdurig en complex is en niet alleen met deze aanpak valt op te lossen. De behoefte om in oudere woningen noodzakelijke investeringen te doen stapelen zich op. Voor de toekomst moet rekening worden gehouden met andersoortige investeringen.
Allereerst zal blijken dat als de problematiek rondom duurzaamheid en ‘van het aardgas af’ bij de funderingsproblematiek wordt ‘opgeteld’ het onder aan de streep meer realistisch is om de oude woningen te slopen en nieuwe duurzame woningen terug te bouwen. In de afgelopen jaren zijn de mogelijkheden hiervoor al op verschillende manieren verkend, maar een echte oplossing om dit financieel haalbaar te maken ontbreekt nog. Er blijft tot nu toe een onrendabele top welke voor een particuliere eigenaar niet is te financieren. Door financieringsstromen te combineren (landelijk, provinciaal, gemeentelijk, zowel voor fundering en als voor duurzaamheid) komt deze oplossing wel steeds dichterbij.
De problematiek rondom funderingen en duurzaamheid speelt vaak voor gehele blokken en gehele wijken waar alle woningen vooroorlogs zijn en deels in particulier bezit zijn en deels corporatiebezit. In het traject Zeeheldenbuurt wordt ervaren dat er prachtige kansen liggen op dit vlak en dat het tegelijk moeilijk is deze kansen met elkaar te pakken. Door het formuleren van een gebiedsgerichte aanpak en het creëren van (financiële) kaders wil de gemeente in de komende jaren meer grip krijgen op deze wijze van toevoeging van woonkwaliteit.

Aanjaaginvesteringen Openbare ruimte Kogerveld
Het bedrag van € 425.000 staat voor 2021 op de wensenlijst voor toekomstige maatregelen in de omgeving van het Station Kogerveld.

Gebiedsontwikkeling Centrum ’t Kalf
Uit de gesprekken ‘Focus op de Wijk’ (tweede kwartaal 2019) is een focuspunt voor de wijk Zaandam Noord naar voren gekomen. Het centrum is verouderd en onduidelijk gestructureerd, waardoor het als ontmoetingsplaats niet voldoet. Bewoners hebben gevraagd of ze ‘ook een Zilverschoonplein’ kunnen krijgen.
Er wonen veel ouderen die nu weinig doorstromingsmogelijkheden in de wijk hebben. Door de voorzieningen en het woningaanbod te verbeteren kunnen ouderen langer zelfstandig in de wijk blijven wonen.
Het lopende project over het al dan niet vernieuwen van sporthal de Tref wordt – in overleg met bewoners en andere betrokkenen - breder getrokken tot een gebiedsontwikkeling voor het centrum van ‘t Kalf, mede in relatie tot het winkelcentrum en het buurtcentrum. Bij de begroting 2020 is hiervoor € 1,5 miljoen op de wensenlijst gezet. Momenteel wordt er gewerkt aan een RPVE dat naar verwachting in het derde kwartaal 2020 ter besluitvorming kan worden voorgelegd. De verwachting is dat de eerste bestedingen in 2022 kunnen plaatsvinden.

Fietsverbindingen/langzaam verkeer (uitv. Fietsnota)
In 2020 wordt het Zaans Mobiliteitsplan opgesteld, met daaraan gekoppeld een uitvoeringsagenda. In deze uitvoeringsagenda worden ook gewenste fietsverbindingen opgenomen, waarvoor dit budget zal worden ingezet.

Verkeersveiligheid
Zie toelichting hierboven.

Vaartbrug

De Vaartbrug over de Nauernasche Vaart vormt de primaire verkeersverbinding tussen Wormerveer-Noord en Krommenie-Oost. Vooral tijdens de spitsperioden is de verkeerssituatie niet optimaal. Daarnaast ligt de brug in een vaarweg, die onderdeel is van de staande mastroute voor de recreatievaart. Vooral gedurende het vaarseizoen wordt deze route veel gebruikt. In 2017 zijn op de brug fietsstroken aangebracht, wat voor het fietsverkeer een positief effect heeft. In 2020 vindt groot onderhoud aan de brug plaats. Input zijn de resultaten van de integrale veiligheidsscan en de risico-inventarisatie. Groot onderhoud zal niet bijdragen aan een verbetering van de verkeerssituatie. De bedragen die in het Investeringsfonds zijn opgenomen in de jaren 2023 en 2024 betreffen een investeringswens voor vervanging van de Vaartbrug.

Voeding Investeringsfonds

Bedragen *€ 1.000

Reserve infra
Het Investeringsfonds wordt onder meer gevoerd met bijdragen uit de reserve infra. Deze bijdragen kunnen pas worden overgeheveld naar het Investeringsfonds als deze daadwerkelijk eerst in de reserve zijn gestort. Meer informatie over deze reserve is te vinden in het MPG 20.1.

Reserve infra (verdienmodel gebiedsontwikkeling)
Vanaf 2020 zijn opbrengsten uit het verdienmodel gebiedsontwikkeling opgenomen. Het verdienmodel houdt in dat projectontwikkelaars een hogere bijdrage leveren aan de bovenwijkse kosten en voorzieningen, zoals infrastructuur. In deze rapportage zijn de opbrengsten vanaf 2020 in overeenstemming gebracht met de geplande woningbouw (anterieure overeenkomsten en grondexploitaties). De extra inkomsten lopen via de reserve infra en kunnen pas naar het Investeringsfonds worden overgeheveld nadat de extra inkomsten daadwerkelijk gerealiseerd zijn.

Verkoop vastgoed
In 2019 is € 1,1 miljoen opbrengst gerealiseerd door de verkoop van gemeentelijk vastgoed. Deze opbrengst komt ten gunste van het Investeringsfonds.  

Opbrengst abri’s
Het huidig Abri-contract loopt t/m 2024. Vanaf 2025 geldt een nieuw contract voor de reclameopbrengsten. Vooralsnog wordt er vanuit gegaan dat de opbrengsten minimaal gelijk zijn als het huidig contract, maar dit bedrag kent enige onzekerheid.

Algemene middelen

Vanuit de algemene middelen vindt een jaarlijkse dotatie aan het Investeringsfonds plaats.

Verloop saldo Investeringsfonds

Deze grafiek laat het verloop van het saldo van het Investeringsfonds zien, ultimo 2019 tot en met ultimo 2029.

De blauwe lijn in onderstaande grafiek laat het saldo van het Investeringsfonds zien wanneer alle projecten waarvoor een kredietbesluit is genomen en alle projecten op de lijst met reserveringen worden uitgevoerd. Dit saldo zakt onder de minimale ondergrens van € 5 miljoen (rode lijn = risicobuffer). Het college acht dit verdedigbaar aangezien de uitgaven A8/A9 in dit beeld voor € 14 miljoen in de jaren 2021 en 2022 zijn opgenomen, conform het bij de Voorjaarsnota 2019 aangenomen amendement. Uitgaande van de planning van provincie Noord Holland zal in deze jaren nog geen volledig beroep gedaan worden op deze middelen.
In de grafiek is ook zichtbaar dat er met de huidige voorziene dotaties te weinig middelen beschikbaar zijn om alle geïnventariseerde investeringswensen te kunnen uitvoeren. Dit is de oranje lijn. Deze ontwikkeling illustreert de noodzaak tot prioritering, fasering dan wel tot bijstelling van de investeringsambities.